Hạt đười ươi có mấy loại?

Hạt đười ươi hay còn gọi là quả đười ươi, trái đười ươi còn có một số vùng gọi là hột lười ươi. Hạt đười ươi tên khoa học là Malva nut, Sterculia Đông Y gọi là Đại hải tử, Đại hải, Đại đồng quả, An nam tử, Hồ đại phát

Hạt đười ươi thường phân bố nhiều ở khu vực đông nam á như Lào, Campuchia, Thái Lan và nhiều nhất là Việt Nam. Tại việt nam có 2 vùng ươi lớn kể đến là vùng ươi khu vực trung trung bộ như Hạt đười ươi Quảng Nam, Quảng Ngãi ( khu Sơn Hà, Trà Bồng), Bình Định, và một số cũng có tại Phú Yên.

Ngoài ra vùng ươi thứ 2 là khu vực miền nam, tập trung nhiều nhất khu vực rừng bảo tồn Cát Tiên thuộc tỉnh Đồng Nai. Hạt đười ươi khu vực Miền Nam có quả tròn, nhỏ hơn so với hạt đười ươi của miền Trung.

Phân loại hạt đười ươi

Đười ươi được phân làm 2 loại dựa vào đặc điểm của nó và công hiệu nó mang lại

Hạt đười ươi bay: Là loại tốt nhất vì nó là quả ươi chín trên cây tự rụng xuống. Cách nhận biết qua màu sắc. Đối với quả ươi khu vực miền trung thì quả ươi dài, có màu đỏ sậm cách gián, hay có màu ngà ngà vàng như caffe sữa đá. Đối với quả ươi bay khu vực miền Nam thì quả ươi tròn tròn, nhỏ hơn ươi miền Trung, có màu vàng tươi, vỏ mõng.

Hạt đười ươi già, ươi non : Là loại quả ươi được người dân hái trực tiếp quả già, quả non trên cây xuống rồi phơi khô. Loại này nhận biết bằng màu sắc quả ươi, quả ươi khi khô có màu đen xậm, khi ngâm có hiện tượng nở nhỏ, có nhiều khi không nở. Loại ươi này xét về dược tính không cao.

Trong ươi bay có ươi mỗi vùng miền có hình dáng và màu sắc khác nhau khi chín rụng : Quả ươi miền trung trái dài, to, màu đỏ sậm (cách gián). Quả ươi bay Miền Nam hay còn gọi là đười ươi bay sẻ hình tròn tròn, vỏ mõng, màu sắc vàng tươi.

Hạt đười ươi thường được thu hoạch vào khoảng từ tháng 4 đến tháng 5 rồi đem phơi hay sấy khô. Hạt đười ươi được sử dụng phổ biến trong việc giúp thanh nhiệt, giải độc cơ thể, là một thức uống giải khát tuyệt vời trong mùa nắng nóng. Đăc biệt, nhiều bệnh nhân bị gai cột sống sử dụng hạt đười ươi đã cải thiện tình trạng bệnh rất tích cực.

Thành phần hóa học:

Hạt đười ươi gồm hai phần, phần nhân chiếm khoảng 35% và phần vỏ chiếm 65%. Trong nhân có chất béo (2,98%), tinh bột và sterculin, bassorin. Trong vỏ có khoảng 1% chất béo, 59% bassorin, chất nhầy và tanin

Các thành phần hóa học trong hạt đười ươi gồm có chất béo, tinh bột, chất nhầy, tanin, bassorin, sterculin, pentose, galactose, arabinose…

Hạt đười ươi có tính hàn, vị ngọt, nhạt, tác dụng thanh phế nhiệt, thanh trường thông tiện, lợi yết hầu. Ta có thể sử dụng hạt đười ươi để hỗ trợ chữa các bệnh ho khan, đau họng, nóng chưng sốt âm, đau mắt đỏ, nhức răng, máu nóng mụn lở, đại tiện ra máu, bệnh sỏi thận, sỏi mật, gai cột sống…

Công dụng Hạt Đười Ươi

Trái đười ươi bay chín rụng hay đười ươi khô là thuốc lợi tiểu, giải nhiệt, mát, trị lậu và là thuốc cầm máu.

Trong y học dân gian được sử dụng trong các trường hợp sau:  chảy máu (saignement),  xuất huyết (hémorragie) và chứng viêm (quầng érysipèle) . Ngoài ra trái quả hạt đười ươi còn dùng cho kiết lỵ dysenterie, hen suyễn asthmatiques và sốt

Theo y học Trung Quốc sử dụng cây đười ươi  có tác dụng : Tán nhiệt cho phổi, chữa trị đâu họng, chống lại các độc tính và thư giản nội tạng.

Ngoài ra Hạt đười ươi được phát hiện có 2 công dụng tốt nữa là hỗ trợ điều trị các bệnh về xương khớp như gai cột sống. Điều trị được bệnh sỏi thận, sỏi mật khi kết hợp với trái chuối rừng.

Cấu tạo của hạt đười ươi :

 Hạt đười ươi có hình trứng dài 2,5 – 3,5cm, rộng 1,2 – 2,5cm.

 Màu nâu đỏ nhạt, bề mặt nhăn nheo, nổi trên nước.

Tuy nhiên sau một thời gian ngâm với nước sẽ nở rất to, có thể gấp 8 -10 lần thể tích của hạt.

Khai thác hạt đười ươi :

Hạt đười ươi được khai thác rất nhiều ở miền Nam, có thể để dùng tại chỗ hoặc xuất khẩu. Các tỉnh thành ở miền Nam có cây ươi phân bố nhiều nhất là Biên Hòa, Bà Rịa, Bình Phước, Tây Ninh, Bình Định, Bình Thuận…

Hạt đười ươi bay tự chín rụng thường được đánh giá cao hơn về chất lượng.  

Qua những chia sẽ của Hoaquadaklak.com hi vọng sẽ mang lại cho mọi người thêm nhiều kiến thức hơn về hạt đười ươi có mấy loại cũng như những thành phần và công dụng của loại hạt này nhé.